2. Planten

Leren en oefenen:
- Bloemen
- Bestuiving
- Bevruchting
- Vruchten en zaden
- Verspreiding van vruchten en zaden
- Ongeslachtelijke voortplanting
- Kruisbestuiving en zelfbestuiving

Info & animatie:
- De boom
- Enten
- Stekken

- ​Oefen hier met Quizelet. Flipkaarten over planten.

Klik hier voor de ABCD vragen (bouw van zaadplanten) >>> Na het lezen van de vraag kun je op "Antwoord" klikken om het goede antwoord te bekijken. Vraag 1: De functies van de stengels is dat ze de bladeren en bloemen dragen en stoffen vervoeren via de houtvaten en de bastvaten. Wat vervoeren de houtvaten en wat vervoeren de bastvaten? A. Houtvaten: glucose van de bladeren naar de wortels. Bastvaten: water van de wortels naar bladeren. B. Houtvaten: glucose van de wortels naar de bladeren. Bastvaten: water van de bladeren naar de wortels. C. Houtvaten: water van de bladeren naar de wortels. Bastvaten: glucose van de wortels naar bladeren. D. Houtvaten: water van de wortels naar de bladeren. Bastvaten: glucose van de bladeren naar de wortels. Antwoord: D. Houtvaten vervoeren het water van de wortels naar de rest van de plant. Bastvaten vervoeren glucose van de bladeren naar de wortels. Vraag 2: Twee leerlingen doen een uitspraak over fotosynthese. Teun zegt dat er in het bladmoes fotosynthese kan plaatsvinden. Bram zegt dat in de sluitcellen van de huidmondjes fotosynthese kan plaatsvinden. Wie heeft er gelijk? A. Alleen Teun B. Alleen Bram C. Allebei D. Geen van beide Antwoord: C. In zowel het bladmoes als in de sluitcellen van de huidmondjes zitten bladgroenkorrels. Vraag 3: Groente is een eetbare plant of een eetbaar deel van de plant. Meestal gaat het om gewassen die er speciaal voor gekweekt zijn, maar het kunnen ook wilde planten zijn. De kleuren van de groente kunnen zeer verschillend zijn. Veel groenten zijn pas eetbaar na koken. Groenten die zonder verhitting gegeten worden, worden rauwkost genoemd. Afhankelijk van welk deel gegeten wordt kunnen groenten worden ingedeeld in oa bladgewas, peulvruchten of wortels. Welk deel van de plant eet je als je prei eet? En een radijs? En een aardappel? A. Prei: bladeren. Radijs: wortel. Aardappel: stengel. B. Prei: wortel. Radijs: wortel. Aardappel: wortel. C. Prei: stengel. Radijs: stengel. Aardappel: stengel. D. Prei: bladeren. Radijs: stengel. Aardappel: wortel. Antwoord: A. Prei zijn bladeren, radijs is een wortel, aardappels zijn ondergrondse stengels. Vraag 4: De zaden van de appels bevatten naast suikers ook een beetje gif. Na het eten van appelpitjes duurt het enkele uren voordat het gif in het lichaam komt. De consumptie van kleine hoeveelheden hebben geen merkbare gevolgen, grote hoeveelheden kunnen ziekte en zelfs de dood veroorzaken. In appels zitten niet altijd evenveel pitjes. Dit hangt af van allerlei factoren. Hoeveel zaadbeginsels en hoeveel vruchtbeginsel zijn er minimaal betrokken geweest als een bepaalde appel zes pitjes heeft? A. Zaadbeginsels: één. Vruchtbeginsels: één. B. Zaadbeginsels: zes. Vruchtbeginsels: één. C. Zaadbeginsels: één. Vruchtbeginsels: zes. D. Zaadbeginsels: zes. Vruchtbeginsels: zes. Antwoord: B. Als een appel zes pitjes heeft, zijn er in één vruchtbeginsel zes eicellen in de zaadbeginsel bevrucht.

Klik hier voor de ABCD vragen (plantenweefsels) >>> Na het lezen van de vraag kun je op "Antwoord" klikken om het goede antwoord te bekijken. Vraag 1: Planten zijn opgebouwd uit cellen. Deze cellen zijn heel erg stevig. Hoe komt het dat plantencellen zo stevig zijn? A. Ze zijn allemaal omgeven door een celwand B. Ze zijn allemaal omgeven door steunweefsel C. Ze zijn allemaal omgeven door een celmembraan D. Ze zijn allemaal omgeven door houtvaten Antwoord: A. Plantencellen krijgen hun stevigheid door celwanden. Vraag 2: Maarten zegt dat vaatbundels zowel water als glucose vervoeren. Thomas zegt dat de palissadecellen uit een blad samen een weefsel vormen. Wie heeft er gelijk? A. Alleen Maarten B. Alleen Thomas C. Allebei D. Geen van beide Antwoord: C. Vaatbundels vervoeren water door de houtvaten en glucose door de bastvaten. Alle palissadecellen hebben dezelfde vorm, dus vormen samen een weefsel. Vraag 3: De buitenkant van een plant is vaak bedekt met een laagje was. Dit beschermt het blad tegen uitdroging. Daaronder ligt de opperhuid. De opperhuid bestaat uit doorzichtige cellen die goed op elkaar aansluiten. Opperhuidweefsel ligt zowel aan de onderkant als de bovenkant van een blad. Waarom zijn de opperhuidellen lichtdoorlatend? A. Omdat de sluitcellen anders niet goed kunnen open en dicht kunnen gaan. B. Omdat het groeiweefsel eronder anders niet aan fotosynthese kan doen. C. Omdat de vaatbundels anders niet genoeg licht krijgen. D. Omdat het vulweefsel eronder anders niet aan fotosynthese kan doen. Antwoord: D. De bladgroenkorrels in het vulweefsels hebben licht nodig om aan fotosynthese te kunnen doen. Vraag 4: Het weerbericht voor maandag: Morgenochtend zijn er wolkenvelden, maar blijft het nog op de meeste plaatsen droog. In de middag en avond trekken enkele buien over ons land. De maxima lopen uiteen van 12 graden aan de westkust tot 16 graden in het oosten en zuidoosten. De wind is zuidoost en matig. Later op de dag wordt de wind zuidelijk. Het weerbericht voor dinsdag: Morgenochtend lossen de wolkenvelden op, en blijft het droog. In de avond is er kans op een enkele klap onweer, de kans daarop is het grootst in het zuiden van het land. De maxima lopen uiteen van 18 graden in het noorden tot lokaal 26 graden in het zuiden. De wind is zuidoost en matig. Later op de dag gaat de wind liggen. Een leerling vergelijkt op deze twee dagen de huidmondjes van een plant. Op welke dag zullen de huidmondjes het kleinst zijn? En waarom? A. Op maandag. Het is kouder en de plant wil zo min mogelijk vocht verliezen. B. Op maandag. Het gaat regen en de plant wil zo min mogelijk water binnen krijgen. C. Op dinsdag. Het is warmer en de plant wil zo min mogelijk vocht verliezen. D. Op dinsdag. Het gaat onweren en de plant wil zichzelf beschermen. Antwoord: C. Bij warm weer zullen de huidmondjes wat meer gesloten zijn om zo geen extra vocht te verliezen.

De ontwikkeling van een stuifmeelkorrel >>> e - eicel hd - helmdraad hk - helmknop k - kern ke - kelkblad kr - kroonblad p - poortje s - stijl sb - stuifmeelbuis sk - stuifmeelkorrel st - stempel v - vruchtbeginsel zb - zaadbeginsel

Celstrekking

Stengel

A - dwarsdoorsnede
B - deel dwarsdoorsnede

b - bastvaten
h - houtvaten
s - schors
vb - vaatbundel

1 - water + zouten
2 - glucose

Doorsnede stengel

A - dwarsdoorsnede stengel (jong)
m - merg
s - schors
o - opperhuid
vb - vaatbundel

B - dwarsdoorsnede stengel (2e jaar)
b - bastgedeelte
c - cambium
h - houtgedeelte
vb - vaatbundel
cr - cambiumschede
m - merg
s - schors
o - opperhuid

C - vaatbundel
b - bastgedeelte
c - cambium
h - houtgedeelte
bt - bastvat
bv - bastvezel
cc - cambiumcellen
ht - houtvat
hv - houtvezel
v - vulweefsel

Doorsnede van stengel en bladsteel

Doorsnede wortel

Houtvaten

Bastvaten